مکانیسم ماشه علیه ایران اجرا می شود؟مکانیسم ماشه چیست؟

اجلاس فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از دوشنبه تا جمعه هفته پیش رو در وین برگزار می‌شود و گزارش محرمانه مدیر کل آژانس در خصوص همکاری‌های پادمانی ایران، از جمله دستور کارهای این نشست است.

در پیش‌نویس این قطعنامه با تکرار برخی ادعاهای تکذیب‌شده آمده است که «ایران از سال ۲۰۱۹ تا کنون بارها از انجام وظایف خود در زمینهٔ همکاری کامل و به موقع با بازرسان آژانس در ارتباط با مواد اتمی اعلام‌نشده و فعالیت‌های هسته‌ای در اماکن اعلام‌نشده شانه خالی کرده است».

در این قطعنامه همچنین با طرح این ادعا که ایران موفق به اثبات ماهیت کاملا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود نشده است، آمده که این مسأله پرسش‌هایی را مطرح می‌کند که در حیطهٔ صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل است.

کارشناس مسائل آمریکا معتقد است در مذاکرات ایران و آمریکا اگر امتیازاتی داده شده و گرفته شود امکان رسیدن به توافق وجود دارد، اما مشکل اصلی این است که لابی اسرائیل در کنگره آمریکا قوی بوده و تحریم‌ها نیز در اختیار کنگره است یعنی هر توافقی انجام شود، نهایتا کنگره درباره کاهش یا لغو تحریم‌ها تصمیم می‌گیرد.

به گزارش ایسنا، «کارولین لویت» سخنگوی کاخ سفید اخیرا اعلام کرد که «استیو ویتکاف» مذاکره کننده ارشد آمریکا پیشنهادات مفصل و قابل قبولی را به ایران درباره توافق هسته‌ای ارسال کرده و به نفع ایران است که این پیشنهاد را قبول کند. در عین حال نیویورک تایمز گزارش داد که آمریکا در پیشنهاد جدید خود خواستار توقف تمام فعالیت‌های غنی‌سازی ایران شده است.

بامداد سه‌شنبه نیز دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» با تکرار مواضع قبلی خود و با حروف بزرگ -به نشانه تاکید- نوشت: در توافق احتمالی ما(با ایران)، اجازه هیچ گونه غنی‌سازی اورانیوم نمی‌دهیم.

او در این پیام با انتقاد از «جو بایدن»، رییس‌جمهور پیش از خود نوشت: امضای خودکار، (اشاره به بایدن)، باید مدت‌ها پیش جلوی غنی‌سازی اورانیوم ایران را می‌گرفت. در توافق احتمالی ما، اجازه هیچ گونه غنی‌سازی اورانیوم نمی‌دهیم.

این در حالی است که یک مقام ارشد ایرانی با محکوم کردن پیشنهاد جدید آمریکا، تاکید کرد که « در نگاه اول، این پیشنهاد نامنسجم و پراکنده، بسیار غیر واقع‌بینانه و مملو از خواسته‌های افراطی ارزیابی می‌شود».

این مقام ارشد همچنین خاطرنشان کرد که مانع اصلی پیشرفت، تناقض‌گویی‌های آمریکاست

مکانیسم ماشه چیست؟

در بند ۱۱ و ۱۲ توافق هسته‌ای (برجام) به پروسه اعمال مکانیسم ماشه اشاره شده است که اصطلاح «اسنب بک» هم به آن گفته می‌شود، به زبان ساده باید گفت که مکانیسم ماشه یعنی بازگشت فوری به دوران قبل از برجام و اعمال تحریم‌های مجدد علیه جمهوری اسلامی ایران.

در قطعنامه ۲۲۳۱ آمده است که اگر یکی از اعضای امضا کننده توافق برجام که متشکل از تروئیکای اروپایی، ایران، چین، روسیه و آمریکا هستند، در اعمال و انجام تعهدات شکایتی داشته باشند، این شکایت ابتدا در کمیسیون مشترک برجام بررسی می‌شود و اگر در باره آن به توافقی نرسند، پرونده قابلیت ارجاع به شورای امنیت سازمان ملل متحد را پیدا می‌کند.

در شورای امنیت هم بر سر ادامه تعلیق تحریم‌های ایران رای گیری می‌شود، در آنجا هم اگر یکی از اعضای دائم شورای امنیت آن را وتو کند، در آن زمان به صورت خودکار و بدون نیاز به رای گیری دوباره تمامی قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت علیه ایران برمی‌گردد که مهم‌ترین آن قطعنامه ۱۹۲۹ بود که علیه ایران اعمال شد؛ در واقع در این صورت برجام از بین خواهد رفت و تحریم‌های چندجانبه علیه ایران بر می‌گردد.