اتفاق عجیب برای حجاج ایرانی؛ وسایل و چمدان‌ها هنوز نرسیده است!

بازگشت از حج برای بسیاری از زائران پایان سفر نبود. چمدان‌هایی که هنوز نرسیده‌اند یا پاره و آسیب‌دیده تحویل شده‌اند، خاطره زیارت را برای آنها با گلایه و انتظار همراه کرده است.

 ۲ هفته از بازگشت همه حجاج از سفر معنوی حج تمتع می‌گذرد، اما هنوز برای بسیاری از آنها یک دغدغه و دل‌مشغولی باقی مانده است؛ چمدان‌هایی که نیامده‌اند، وسایلی که جا مانده‌اند، و سوغاتی‌هایی که نبودشان گاهی شرمندگی به همراه آورده است. این روز‌ها در برخی خانه‌ها، حس و حال بازگشت از سفر حج با اضطراب و گلایه گره خورده است. حج تمتع که باید خاطره‌ای شیرین و معنوی برای زائران باشد، حالا در ذهن بعضی از آنها با خاطره‌ای از بی‌نظمی، خستگی، و سردرگمی همراه شده است.

برای بسیاری از زائران، مسیر بازگشت از حج چیزی بیش از بازگشت به وطن بود. با توجه به شرایط کشور در جنگ ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی و توقف پروازها، آنها از مرز زمینی عرعر در عربستان سوار بر اتوبوس‌هایی شدند که مسیر طولانی و گرمی را در پیش داشت. این کاروان‌ها در مسیر بازگشت، توقفی کوتاه در نجف و کربلا داشتند؛ زیارتی که گرچه ارزشمند بود، اما به دلیل خستگی، گرما و سن بالای برخی حجاج بسیار دشوار سپری شد. آقای محمدی، حاجی ۶۷ ساله‌ای از زنجان، درباره مسیر بازگشت می‌گوید: «ساعت‌های طولانی در اتوبوس بودیم. گرما زیاد بود، مسیر‌ها بعضی جا‌ها ناهموار و استراحت‌مان خیلی کم. وقتی رسیدیم کربلا، پا نداشتیم که راه بریم. اما دلمان نمی‌آم زیارت نرویم. با هزار زحمت رفتیم سمت حرم.»

در این شرایط سخت آنچه به زائران انگیزه می‌داد، امید به دیدار خانواده و گفتن خاطرات با تحویل سوغاتی‌هایی بود که با عشق خریده بودند از عطر‌های مدینه گرفته تا تسبیح‌های مکه و پارچه‌های تبرکی. اما حالا برخی که نزدیک به ۳ هفته از این سفر معنوی بازگشته‌اند، هنوز وسایل خود را دریافت نکرده‌اند. بر اساس گزارش‌های رسمی حدود ۸۵ هزار زائر ایرانی از مسیر زمینی در مراسم حج امسال شرکت کرده‌اند. اما آمار چمدان‌ها از مرز ۱۷۰ هزار عدد عبور کرده است. برخی زائران دو یا چند چمدان همراه داشتند و بخشی از زائرانی که به دلیل وقوع جنگ و توقف پرواز‌ها زودتر از موعد به کشور بازگشته بودند، چمدان‌های‌شان جداگانه و بدون خودشان به مرز مهران ارسال شده بود.

 این چمدان‌ها در عربستان و در شهر‌های مکه و مدینه از هتل‌ها بارگیری شد. اما شیوه بارگیری و حمل آنها باعث بروز مشکل شده است. مدیر کاروان حج علی مسعودی می‌گوید: «چمدان‌ها بدون جداسازی بر اساس کاروان، گاه از چند کاروان مختلف در یک ماشین بارگیری شدند تا در مرز مهران تحویل داده شود.» تا امروز بخش عمده‌ای از چمدان‌ها در مرز مهران تفکیک شده و به زائران تحویل داده شده است، اما هنوز هم برخی چمدان‌ها نه به صاحبان‌شان رسیده‌اند و نه معلوم است کجا مانده‌اند.

سازمان حج و زیارت اعلام کرده که در بسیاری از موارد، علت گم‌شدن یا تأخیر چمدان‌ها، ناقص بودن اطلاعات روی آنها بوده است. برچسب‌هایی که به‌جای نام و شماره تماس زائر، فقط آدرس هتل مکه یا مدینه را نشان می‌دادند یا در برخی موارد اصلاً برچسبی نداشته‌اند. با این حال، زائرانی هستند که با اطمینان می‌گویند اطلاعات کامل روی چمدان‌ها درج کرده بودند. یکی از این زائران، حاج‌خانم جعفری از اراک، با ناراحتی می‌گوید: «من دو تا چمدون داشتم، روی هر دو تا اسمم، شماره‌ام، اسم کاروان، حتی شماره اتاق هتل رو نوشته بودم. حالا یکی از آنها آمده، یکی دیگر که همه سوغاتی‌هایم در آن بود، نیست. عطر‌های مدینه، تسبیح برای نوه‌هام، پارچه برای دخترم...» البته در چمدان‌ها فقط سوغاتی نبود بلکه در این چمدان‌ها حتی لباس احرام و یادگاری‌های سفری منحصر‌به‌فرد هم بود.

تیموری، حاجی اهل اهواز، با صدای گرفته می‌گوید: «ما برای همه نوه‌ها سوغاتی گرفتیم، حتی یه چفیه و تسبیح برای پسرم. حالا آمدیم و دست‌مان خالی است. پسرم می‌گوید «خود سفر مهم بود. اما خب وقتی میاید خانه و چیزی نداری بدهی دلت می‌گیرد.» در این بین برخی حجاج نیز با وجود تحویل گرفتن چمدان‌هایشان، از گم‌شدن بخشی از وسایل داخل آن گلایه دارند. به گفته آنها، چمدان‌ها یا نیمه‌پر تحویل شده یا وسایل شخصی از داخل آنها مفقود شده است. برخی دیگر هم می‌گویند چمدان‌ها در وضعیتی نامناسب، پاره، خیس یا آسیب‌دیده به دست‌شان رسیده و حتی چرخ یا قفل آنها شکسته بوده است. این موضوع باعث شده علاوه بر تأخیر، نگرانی و ناراحتی حجاج از وضعیت نامناسب تحویل وسایل نیز افزایش یابد.

با وجود همه این گلایه‌ها امید در دل زائران زنده است. بسیاری از آنها، هر روز با کاروان یا دفاتر حج تماس می‌گیرند، شاید خبری از چمدان‌ها برسد. مسئولان نیز وعده داده‌اند که ظرف روز‌های آینده، چمدان‌های باقی‌مانده جست‌و‌جو و به صاحبان‌شان بازگردانده خواهد شد. بسیاری از حجاج همچنان با نگرانی پیگیر وسایل‌شان هستند. آنها می‌گویند بعد از آن‌همه سختی سفر و زیارت، انتظار داشتند حداقل چمدان‌هایشان را سالم و به‌موقع تحویل بگیرند، اما هنوز بلاتکلیف و ناراضی هستند. این روز‌ها برای حجاج پس از سفری سخت و پرفیض که دغدغه‌شان چمدانی است که نیامده، به کندی می‌گذرد. چمدانی که برای آنها چیزی بیشتر از یک بار فیزیکی است، حامل خاطره‌ها و برکت سرزمین وحی است که سال‌ها منتظر تجربه آن سفر معنوی بودند.