برنامه برگزاری مراسمات محرم در حرم امام رضا(ع)

ماه محرم، ماه سوگواری اهل بیت (ع) و تجدید عهد با نهضت عاشورا، در حرم مطهر امام رضا (ع) با شکوهی معنوی برگزار می‌شود. این مکان مقدس، هر ساله میزبان میلیون‌ها زائر از ایران و جهان است که برای شرکت در مراسم‌های عزاداری حسینی به مشهد مشرف می‌شوند. آیین‌های محرم در این حرم، ترکیبی از سنت، معنویت و فرهنگ عاشورایی است. در این مطلب، برنامه‌های عزاداری دهه اول محرم در حرم رضوی به طور کامل معرفی می‌شود.

چرا شرکت در مراسم محرم در حرم امام رضا (ع) اهمیت دارد؟

• تجربه فضایی معنوی و آرامش‌بخش در یکی از مقدس‌ترین اماکن جهان اسلام
• تجدید پیمان با اهل بیت (ع) و همراهی با نهضت عاشورا
• شرکت در مراسمی باشکوه با حضور میلیون‌ها زائر و عاشق اهل بیت
• بهره‌مندی از برنامه‌های متنوع فرهنگی، مذهبی و تبلیغی آستان قدس رضوی
• ایجاد فرصت برای رشد معنوی، تقویت ایمان و کسب فیض از برکات حرم

آغاز مراسم: آیین سنتی اذن عزا

مراسمات محرم در حرم مطهر رضوی با آیین سنتی «اذن عزا» در روز پنجم تیرماه آغاز شد. این مراسم معنوی در صحن انقلاب اسلامی برگزار شده و با حضور گسترده زائران و خادمان، فضایی آکنده از حزن و ارادت پدید آورد. در این مراسم پرچم گنبد منور تعویض گردید. همچنین، پرچم‌های متبرک به هیئات مذهبی اهدا شد تا پیام عزای حسینی در سراسر شهر طنین‌انداز شود.

برنامه‌های شبانه دهه اول محرم

هر شب از دهه اول محرم، از ساعت ۲۰:۰۰، مراسم عزاداری در رواق بزرگ امام خمینی (ره) برگزار می‌شود. برنامه‌های شبانه شامل قرائت زیارت امین الله، مرثیه‌سرایی، سخنرانی و مدیحه‌سرایی ذاکران اهل بیت است.

مراسمات ویژه ایام محرم

حرم مطهر رضوی در ایام محرم میزبان مراسمات ویژه‌ای است که هر یک به یکی از وقایع کربلا یا شهدای عاشورا اختصاص دارد. برخی از این مراسمات تا امروز برگزار شده و برخی دیگر در روزهای آتی اجرا خواهند شد:

همایش شیرخوارگان حسینی

این مراسم ششم تیرماه در رواق امام خمینی برگزار شد. مادران به یاد حضرت علی‌اصغر (ع)، کوچک‌ترین شهید کربلا، گرد هم آمدند و با قرائت زیارت و مرثیه‌سرایی، به عزاداری پرداختند.

مراسم احلی من العسل

این مراسم ۱۱ تیرماه، به یاد حضرت قاسم بن الحسن (ع) در رواق امام خمینی برگزار خواهد شد. این برنامه ویژه نوجوانان است و با هدف ترویج فرهنگ حسینی در میان نسل جوان طراحی شده است.

خطبه‌ خوانی شب عاشورا

این مراسم در شب عاشورا در صحن پیامبر اعظم (ص) برگزار خواهد شد. خطبه‌خوانی، یکی از آیین‌های سنتی حرم است که با حضور گسترده زائران همراه خواهد بود. بسیاری از زائران از شهرهای مختلف، از جمله یزد، با تهیه بلیط قطار یزد مشهد، خود را به این مراسم معنوی می‌رسانند. مراسم خطبه خوانی با اقامه نماز مغرب و عشا آغاز شده و پس از آن با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین اسلامی فر ادامه می‌یابد. مدیحه‌سرایی و شمع گردانی از برنامه‌های پایانی شب عاشورا هستند.

شام غریبان

در شامگاه عاشورا، مراسم شام غریبان از ایوان باب الکاظم آغاز شده و تا صحن انقلاب ادامه خواهد داشت. این مراسم از ساعت ۱۹:۳۰ آغاز می‌شود و با حضور خادمان و زائران در فضایی آکنده از حزن به پایان خواهد رسید.

برنامه‌های فرهنگی و تبلیغی

آستان قدس رضوی علاوه بر مراسمات عزاداری، برنامه‌های فرهنگی و تبلیغی متعددی را برای تعمیق معرفت دینی زائران تدارک دیده است:

محافل قرآنی

چنانچه اقدام به خرید بلیط قطار اهواز مشهد کرد‌ه‌اید، می‌توانید در محافل قرآنی که پس از نماز صبح در مسجد گوهرشاد و رواق دارالحجه برگزار می‌شود، شرکت کنید.

برنامه دعای نصر

این برنامه هر روز ساعت ۱۷.۳۰ برای پیروزی رزمندگان اسلام و نابودی رژیم صهیونیستی در رواق امام خمینی برگزار می‌شود. برنامه نصر شامل تلاوت سوره فتح، دعای صحیفه سجادیه و حدیث کسا است.

ویژه برنامه پناه

ویژه برنامه پناه پس از اقامه نماز مغرب و عشا در مسجد جامع گوهرشاد برگزار می‌شود. هدف از این برنامه دعا برای پیروزی رزمندگان اسلام و سلامتی جانبازان بوده و شامل بیان احکام، اقامه نماز و دعای استغاثه است.

اجتماع هیئات مذهبی

هیئات مذهبی از سراسر کشور از شب اول محرم در صحن مقدس قدس گرد هم می‌آیند و به عزاداری می‌پردازند. این اجتماع در روزهای تاسوعا و عاشورا با شکوه بیشتری برگزار خواهد شد. در این ایام، بسیاری از زائران از شهرهای مختلف، از جمله شیراز، با خرید بلیط قطار شیراز مشهد خود را به مشهد می‌رسانند تا در این مراسم باشکوه حضور یابند. ناگفته نماند این برنامه از شبکه استان خراسان رضوی و برخی شبکه‌های ملی پخش می‌شود.

نکات کاربردی برای شرکت در مراسم

برای حضور مؤثرتر در مراسم‌های عزاداری حرم مطهر امام رضا (ع)، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:

• حضور به ‌موقع در مراسم، به‌ویژه برنامه‌های پرجمعیت مانند شب عاشورا و شام غریبان، برای بهره‌مندی کامل از برنامه‌ها ضروری است.
• رعایت پوشش مناسب و همراه داشتن اقلام ضروری همچون مهر، چادر، آب آشامیدنی و داروهای شخصی، آسایش بیشتری برای زائران فراهم می‌کند.
• اطلاع از زمان دقیق مراسم‌ها از طریق وب‌سایت رسمی آستان قدس رضوی و صفحات اجتماعی معتبر در برنامه‌ریزی بهتر کمک می‌کند.
• هماهنگی برای حضور گروهی، به‌ویژه برای هیئات، سالمندان و افراد دارای نیازهای خاص، از طریق خدمات راهنمای زائر در مبادی ورودی حرم توصیه می‌شود.

پخش زنده مراسمات

برای بهره‌مندی زائران غیرحضوری، مراسم محرم به‌صورت زنده از شبکه‌های سراسری و فضای مجازی پخش می‌شود. علاقه‌مندان می‌توانند این برنامه‌ها را از طریق وب‌سایت رسمی آستان قدس رضوی به ، صفحات رسمی اینستاگرام و همچنین پلتفرم تلوبیون دنبال کنند. این امکان، فرصتی برای زائران دور از حرم فراهم می‌کند تا در این مراسم پرفیض مشارکت داشته باشند.

تمهیدات رفاهی و انتظامی برای زائران

با توجه به حضور گسترده زائران در ایام محرم، آستان قدس رضوی با همکاری نهادهای شهری و انتظامی، تدابیر ویژه‌ای برای تسهیل تردد، اسکان، امنیت و خدمات بهداشتی در نظر گرفته است. ایجاد ایستگاه‌های سلامت، استقرار گروه‌های امدادی، افزایش خطوط حمل‌ونقل عمومی و آماده‌باش خادمان و نیروهای خادم‌یار از جمله این اقدامات است که آرامش و امنیت زائران را تضمین می‌کند.

کلام آخر

مراسمات محرم در حرم مطهر امام رضا (ع) فرصتی بی‌نظیر برای عزاداری، کسب فیض معنوی و تجدید عهد با آرمان‌های عاشورایی است. این مراسمات با نظم، شکوه و معنویت خاصی برگزار شده و زائران و مجاوران را در فضایی آکنده از عشق به اهل بیت (ع) گرد هم می‌آورد. تا امروز برنامه‌های متعددی با موفقیت برگزار شده و در روزهای آتی، مراسمات تاسوعا، عاشورا و شام غریبان با شکوه بیشتری ادامه خواهد یافت.