رقیب جدید اسنپ و تپسی آمد؛ یک تاکسی اینترنتی اسنپ و تپسی را تعطیل کرد؟

طرح تاکسی اینترنتی «شهرزاد» یک پلتفرم حمل‌ونقل درون شهری است که توسط شهرداری تهران راه‌اندازی شده است. این طرح، خدماتی مانند تاکسی ویژه بانوان، تاکسی کودک، سرویس سالمندان و سرویس مدارس را ارائه می‌دهد.

با ورود درگاه «شهرزاد» به عرصه تاکسی‌های اینترنتی تهران و ادعای مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، مبنی بر اینکه فقط این اپلیکیشن قانونی است و باقی تاکسی‌های اینترنتی غیرقانونی، فضای رقابت در این حوزه حساس‌تر شده است.

در این میان، سید محمود میرلوحی، عضو شورای اسلامی شهر تهران در دوره پنجم، با نگاه به ابعاد مختلف این موضوع از جمله چالش‌های حقوقی، سهم شهرداری از درآمد، نقش دولت در حمایت از حمل‌ونقل عمومی و پیامد‌های اقتصادی احتمالی، دیدگاه جامعی ارائه کرد.

نماینده پیشین شورای شهر تهران، تأکید می‌کند که ورود شهرداری به بازار تاکسی اینترنتی نه تنها به رقابت ناسالم و افزایش هزینه‌ها منجر می‌شود، بلکه از اصل خصوصی‌سازی و حمایت از بخش خصوصی نیز دور است.

به گفته او، تجربه‌های پیشین در حوزه حمل‌ونقل عمومی نیز نشان می‌دهد که ورود مستقیم دولت و نهاد‌های عمومی به این کسب‌وکار‌ها اغلب ناکارآمدی به دنبال داشته و از توسعه واقعی ناوگان و کیفیت خدمات جلوگیری کرده است.

آزموده را آزمودن خطاست!

متأسفانه تجربه‌های زیادی داریم. در حوزه هواپیمایی، قطار، اتوبوس همه آزموده شده است. مثلاً اتوبوسرانی که قبلاً دولتی بود و حالا بخشی خصوصی شده است. دولت در سال‌های گذشته یارانه می‌داد، اما بعد آن را قطع کرد و اتوبوسرانی در تهران از ۷ هزار اتوبوس به حدود ۲-۳ هزار اتوبوس کاهش یافته است.

بحث یارانه و حمایت دولت در حمل‌ونقل عمومی حیاتی است و اگر دولت این حمایت‌ها را نکند، سیستم نابود می‌شود. ورود مستقیم دولت و نهاد‌های عمومی به این بازار معمولاً باعث افزایش هزینه‌ها و کاهش کیفیت می‌شود و تجربه‌های قبلی نشان داده که بخش خصوصی در این زمینه‌ها کارآمدتر عمل کرده است.

از سوی دیگر، دبیر اتحادیه کسب‌وکار‌های مجازی معتقد است تاکسی‌های اینترنتی مجوز صنفی دارند و شهرداری هم حق کمیسیون بابت هر سفر دریافت می‌کند. این موضوع با ادعای غیرقانونی بودن آنها تناقض ندارد؟

مدیران خودرو میان مطلب

این موضوع نشان‌دهنده یک اختلاف و شاید خلأ قانونی است. واقعیت این است که قانون‌گذار وظیفه دارد نقش نظارتی و حمایتی خودش را انجام دهد. در شرایط فعلی، اگر بخش خصوصی این کسب‌وکار‌ها را راه‌اندازی کرده و مجوز صنفی دارند و شهرداری هم سهمی از درآمد آنها می‌گیرد، نمی‌توان گفت که تمام این فعالیت‌ها غیرقانونی است.

اما اگر شورا و شهرداری بخواهند به صورت مستقیم وارد شوند و این کسب‌وکار‌ها را محدود کنند، نه‌تنها موجب رقابت ناسالم می‌شود بلکه می‌تواند به فضای کسب‌وکار آسیب بزند. باید مقررات روشن و شفاف باشد و به جای مداخله مستقیم، تسهیل‌گری صورت گیرد. من نمیدانم شهرداری به چه خزانه‌ای دسترسی پیدا کرده چه بودجه‌ای دارد که می‌خواهد چنین کاری کند فقط صورتحساب‌های سنگین ساخته می‌شود.

طرح تاکسی اینترنتی «شهرزاد»/آقای شهردار بگذارید تاکسی‌های اینترنتی در بخش خصوصی بمانند!

طرح تاکسی اینترنتی «شهرزاد» یک درصد هم شانس موفقیت ندارد

اصل ۴۴ قانون اساسی، خصوصی‌سازی را حمایت می‌کند. الان کشور‌هایی مثل چین که کمونیست هستند، ۸۵ درصد بخش خصوصی دارند، اما در ایران هنوز ۸۵ درصد اقتصاد دولتی است و بخش خصوصی اجازه فعالیت کامل ندارد.

متأسفانه برخی جریانات که می‌توان گفت مافیایی هستند، اجازه نمی‌دهند بخش خصوصی رشد کند و هر حرکت تازه‌ای را با موانع مواجه می‌کنند. این موضوع باعث عقب‌ماندگی کشور شده است و فرصت‌سوزی می‌کنند. شهرداری کمیسیون خودش را می‌تواند از این تاکسی‌های اینترنتی مطالبه کند، اما بدون اینکه آبروی خودش برود و هزینه بتراشد. یک درصد هم احتمال موفقیت این طرح در سامانه شهرزاد وجود ندارد.

اگر پولی وجود دارد شهرداری از بخش خصوصی حمایت کند اگر ندارد چرا شعار می‌دهد؟ مگر اینکار‌ها به این سادگی شدنی است؟ تاکسی‌ها و ماشین‌های تهران هم حاضر نمی‌شوند زیر چتر شورا و شهرداری بروند. بهتر است شهرداری نقش نظارتی و حمایتی داشته باشد و اجازه دهد بخش خصوصی رقابت کند و توسعه پیدا کند.